Vrij.26- zo.28. In en op het water.

Vrijdag 26 juli. Vanmorgen is de wind Zuidwest en een lichte bries met vlagen wind tot 3 BF. Ik maak bij de caravan twee handgrepen voor de optreklijnen van de motorophanging en rij dan naar het strandje voor de club en loop naar de boot. Ik vaar VAYANA nog een keer naar strandje. Het is nog een uur voor hoogwater. Ik begin er al wat routine in te krijgen en gooi precies op tijd het achteranker tegen de windrichting uit zodat beide rompen mooi haaks op de vloedlijn blijven en ze allebei gelijkmatig droog kunnen vallen. Dan ga ik naar de administratie en betaal de nog openstaande rekeningen van liggeld en lidmaatschap. Ik vind het liggeld veel te duur voor wat ik ervoor krijg en praat erover met de manager maar hij zegt dat zij daar niks aan kunnen doen. Alleen voor anker gaan voor de club zou een aanzienlijke besparing geven maar op dit moment durf ik nog niet een aantal maanden VAYANA zo achter te laten. Dan loop ik door naar de winkel en vraag aan de eigenaar of ik mijn motor nog een keer bij hem mag stallen. Gelukkig mag dat. Ik koop er ook 20 meter dunne nylonlijn van 2 mm dik. Als ik terug ben bij VAYANA is het water precies genoeg gezakt om twee houten stammetjes onder de skeggen te plaatsen. De skeggen beschermen de roeren. Ze staan er net voor en zijn net zo diep. Er staat wel wat wind maar door de ankerkettingen voor en achter heel kort te houden blijft VAYANA toch goed op haar plek liggen. Ik begin aan de achtertrampoline. Daar heb ik een stuk opengesneden slang om de dyneema spanlijn gemaakt als een bescherming van de rand en die ga ik met de 2 mm lijn omwinden want als ik over die rand op en afstap duw ik de slang steeds los. Het is nog een uur werk om die 4 meter slang om de paar centimeter vast te rijgen. Als het klaar is en het water twintig centimeter gezakt is ga ik nog een keer de de waterlijn met schilderstape afplakken want ik wil vooral het midden nog vier centimeter hoger hebben voor als ik boot straks ga beladen met brandstof en water enz. Het water zakt heel traag. Misschien doordat het opgestuwd wordt door de wind die is aangewakkerd en pal in de haven staat. Als het voldoende gezakt is om “comfortabel” onder de achterbeam te kunnen werken haal ik de borglijn voor de motorophanging eruit en ik vijl de gaten door de beamfairing iets groter lijm er beschermingen in en maak de borglijn opnieuw op de lengte die ik hebben wil. Zo dat is eindelijk helemaal goed. Ik heb de borglijn nog iets meer lengte gelaten voor geval ik de motor nog verder moet laten zakken bij grote golven anders wordt de schroef van de motor door de bewegingen steeds boven water getild. Ik ga met de antifoulingverf de nieuwe waterlijn smeren. Ik moet dus steeds onder de trampolines en de beams doorkruipen met in een hand ofwel de rol tape en dan weer de emmer kraanwater en dan weer de pot verf. En dat voor beide rompen. Dit is geen zeilen, dit is boot-camp. Dan is het water voldoende gezakt om op de plekken waar de dollies gestaan hebben het zand weg te graven ( ook weer aan binnenkanten onder de trampolines) en de verf daar schoon te spoelen en er de laatste antifoulingverf op te smeren. Dus weer drie keer kruipen: met de schep, de emmer en de verfpot. Maar ik ben tevreden met het resultaat. Nu miet het drogen tot het water weer opkomt. Dan maak ik de nieuwe handgrepen aan de optreklijnen en borg die handgrepen. Het begint al te schemeren en het water komt alweer op maar ik ga ook de trampolinerand aan de voorkant nog omrijgen met de 2 mm lijn. Dan snel alles opruimen want nu is het echt donker. Ik rij terug naar de camping, ga er douchen met mijn zoute kleren nog aan en scheren, haren wassen en rij dan terug naar de club voor de vrijdagbarbeque. Ik heb mijn beddegoed meegenomen en om half tien stap ik nog net met droge voeten aan boord van VAYANA om daar te gaan slapen.

Zaterdag 27 juli. Vanmorgen wordt ik wakker op VAYANA. Ze ligt weer vast met de boegen op het strand dus ik kan met droge voeten afstappen. Het is half 8 en ik heb met Gordon afgesproken om met zijn catamaran Yapluka te gaan zeilen. Als ik op het parkeerterrein van de club ben komt hij net aanrijden. We lopen naar Yapluka toe en drinken koffie en praten. Waar komt de naam Yapluka vandaan? De vorige eigenaren waren Fransen en Yapluka is een straat-uitdrukking van het franse I’ll a plus ca ? Dat betekent zoiets als: Is er nog meer dan dit? Op het dek van Yapluka blijven onze voetstappen als zwarte sporen achter. Aan de overkant van de haven is een kolenterminal en als de wind van die kant komt waait het kolenstof over de jachthaven en de omringende huizen heen en laat overal een zwarte stoflaag achter. De kolen wordt geëxporteerd naar China en India. Ken en zijn vrouw Sally komen net langsvaren. Ze willen naar Kaapstad varen en vandaar hun nieuwe boot terugvaren naar de Falkland Eilanden. Als de wind zo gunstig blijft als vandaag kunnen ze in 4 dagen naar Kaapstad zeilen. De boot ligt prachtig in het water en vaart heel licht op de motor. We wisselen nog even emailadres uit en dan varen ze door. Goede Vaart ! Na een uurtje maken wij de landvasten los en varen de haven uit. Er staat net genoeg wind om de motoren uit te zetten en we varen onder zeil het grote water op. Heerlijk die ruimte om je heen. Op twee mijl uit de haven bereiken we een plek waar een paar boeitjes liggen. Het stinkt hier enorm. Die boeitjes geven aan dat hier een gebroken rioolpijp ligt die het rioolwater van de stad zo de zee in spoelt. Je wordt er gewoon ziek van de vreselijke lucht en het duurt wel 10 minuten voor we voorbij de misselijk makende stankzone gevaren zijn. Als we ook deze laatste groet van iemand anders’ verdienmodel achter ons hebben gelaten trekt de wind aan en varen we bij 15 knopen windsnelheid met 6 knopen bootsnelheid de zee op. We kijken uit naar walvissen maar zien voorlopig nog niks. Ze migreren vooral langs de 50 meter dieptelijn waar een rif onderwater ligt maar er zijn er ook wel in de haven zelf gezien. We kruisen een aantal malen op in Noordelijke richting tussen de 50 meter dieptelijn en de kust. Intussen eten we wat sandwiches die Gordon heeft meegenomen van huis. Zo’n autopilot is wel heel gemakkelijk. Hij maakt een vislijn klaar en gooit die overboord. Hij gebruikt geen hengel maar een sleeplijn op een rol. De sleeplijn zit vast aan een stuk touw en een elastiek en daarmee aan de boot. Als er een vis het kunstaas zou pakken hoef je boot niet stil te leggen om je hengel te pakken, maar de vis vecht met het elastiek totdat hij het niet meer volhoudt en je hem kunt binnentrekken. Gordon heeft al diverse vissen zo gevangen en de vangstlokaties opgeslagen in zijn kaartplotter. Hij vertelt nog dat hij met iemand anders ging varen die wel een hengel gebruikte en dat man die met hengel en al overboord werd getrokken toen ze een vis aan de lijn kregen. Hij kon de boot wel snel keren maar voordat je iemand weer gevonden hebt ben je toch al een heel eind verder. Met een catamaran iemand uit zee opvissen is gelukkig niet zo moeilijk maar ze moesten de hengel loslaten want de vis dreigde de man onder water te trekken. Tegen de middag doen we een tweede rif in het grootzeil want er is voorspeld dat de wind zal gaan aantrekken tot 25 en 30 knopen. Dat is geen fijne wind om tegenin op te kruisen, maar wel een mooie wind om mee terug te varen op een ruime koers. Ja, daar komt de wind versnelling. We maken eerst nog een slag met halve wind en varen daarbij 8 knopen snelheid. Dan nemen de golven toe en we varen met ruime wind en oplopende golven in de richting van de haven. Nu halen we wel snelheden van 8-9 knopen. Op de 50 meter dieptelijn zien we nu diverse keren walvissen. Je ziet hun adem als een fontein boven de horizon of je ziet ze met hun enorme borstvinnen boven het water zwaaien en op het water slaan. Of je ziet alleen hun rug boven het water uitkomen. Ik maak nog wat foto’s maar zo mooi als van die springende walvissen de vorige keer zijn deze niet. Dan komt er een boven water op minder dan 50 meter van de boot. Dat is wel even schrikken zo’n enorme plons van bruisend water. Het gebeurde net aan de andere kant van de boot dus ik heb alleen nog een foto van het schuimende water, een plek zo groot als de boot zelf. De golven zijn nu inmiddels flink groter geworden en we varen met een lekkere snelheid terug naar de havenmond. Ik denk nog aan Ken en Sally, zij zullen met deze wind in de rug wel een geweldige eerste zeildag hebben met hun lichte en snelle aluminium boot. We halen de vislijn binnen. Dan moeten we even de koers verleggen om te wachten tot een groot vrachtschip naar binnen is en dan varen wij ook het rustige water tussen de havenhoofden in. We strijken de zeilen en varen op de motor de jachthaven in. Met twee motoren die je ook met hun schroefrichting tegen elkaar in kan laten draaien is het aanleggen wel heel gemakkelijk. De boot keert om zijn eigen as. Zo dat was een heerlijke zeiltocht. We ruimen op en spreken af om 7 uur in de bar van de club. Ik loop eerst even naar VAYANA die nog rustig op het strandje ligt en dan rij ik met de auto naar de camping. Andere kleren halen en er is nog even tijd om de nieuwe V-snaren op spanning brengen nu ze ingelopen zijn, want bij het starten hoorde ik ze nog weer piepen. Dan rij ik terug naar de club. We praten aan de bar met Norman, die veel jaren naar Mozambique gevaren is en 8 jaar daar in Vilanculos gewoond heeft en met sportvissers gevaren heeft. Hij raad af om via Inhaca te proberen naar het Noorden door te varen. Het oversteken van de baai van Maputo lukt niet met zuidenwind omdat je dan richting de kust geblazen wordt. Alleen met noordenwind kun je om die kaap heenvaren maar als je dan verder noordelijk door wil varen heb je weer een zuidenwind nodig. Hij vindt dat je moet kiezen: of naar Inhaca en de baai van Maputo of naar het noorden en dan niet de baai van Maputo invaren maar direct door tot aan Zavora. Vanaf Zavora wordt alles veel gemakkelijker te plannen. Ik bedank hem hartelijk. Dan wordt het eten gebracht: een lekkere halve kip met frietjes. Dan haal ik nog wat spullen uit de auto en loop naar VAYANA. Ik kan nog net met droge voeten opstappen en ga dan onderzeil, ja, in de kajuit !

Zondag 28 juli. Vannacht om twaalf uur werd ik wakker. VAYANA drijft. Als ik morgenochtend wil varen moet ik nu van het hoge water gebruik maken om van de strand af te komen. Ik til de ankers op en de boot drijft op de noordoosten wind van het strandje vandaan. 25 meter verder laat ik het voorste anker weer zakken met de 15 meter ketting eraan en ik wacht een half uurtje om er zeker van te zijn dat het anker goed vast zit. Achter mij liggen nog twee jachten voor anker en ik wil natuurlijk niet te dicht bij hen komen. Dan ga ik weer slapen tot ik om half acht wakker wordt. Het is zondagochtend en lekker rustig buiten. Ik wil wegvaren maar ook hier is het water nog te ondiep en alleen met de vaarboom lukt het om VAYANA in beweging te krijgen en haar naar dieper water te te leiden. Dan start ik de motor en vaar de jachthaven binnen naar de steiger. Ik vaar met een ruime boog erin en nu met genoeg ervaring om zelf met een lijn in de hand over te stappen op de steiger en VAYANA vast te leggen zonder hulp. Het gaat perfect. Op het allerlaatste heb ik nog de motor in zijn achteruit gezet met hele lage toeren zodat ik de boot alleen maar vast hoef te houden en ze niet met de boegen tegen de steiger aan duwt. Met de pikhaak vis ik de overige lijnen van de steiger en maak die ook vast. Dan rij ik met de auto naar de camping en ik ga er ontbijt met koffie klaarmaken. Ik haal de auto bijna helemaal leeg en organiseer de spullen daarin. Wat moet er nog terug naar de caravan? Wat kan er naar de boot en wat moet er nog naar de boot? Wat kan er in de auto blijven en wat moet mee naar Nederland ? Om twee uur hou ik op voordat ik te moe wordt en ik rij naar VAYANA en start de motor en vaar het kanaal in. Door de elastieken aan de helmstokken kan ik de roeren loslaten en met langsaam draaiende motor vaart VAYANA rustig tegen de windrichting in en kan ik de zeilen hijsen. Ik voer vol grootzeil en de kleine genua. Dan even keren en de motor kan uit. Ik til de motor nu veel verder omhoog en ik zeil met een leuke snelheid het kanaal uit langs alle aangemeerde jachten. Buiten de jachthaven draait de wind naar een aan-de-windse koers. Er staat op het vrije water een windsnelheid van 15 knopen maar er zijn vlagen nog wat meer. Als ik het open water van de havenmond nader worden de opgestuwde golven steeds steiler en korter. VAYANA is zo licht dat ze niet in de golven duikt maar er vrolijk overheen hobbelt. Ik hoor helemaal geen gebonk van de golven tegen de rompen zoals op Yapluka. Het hobbelt wel maar er is weinig remming en de snelheid recht tegen de golven in blijft zeer goed waardoor je ook prima kan sturen. Net voorbij de laatste boei keer ik om en maak een gijp en vaar dan surfend op volle snelheid met ruime wind terug. Oh wat is dit leuk. Ik ga bij de ingang ban de jachthaven weer overstag en nog een keer terug naar het woelige water van de havenmond. Ik zie Maurice die net komt binnenlopen en mij tegemoet komt varen. Hij staat op het voordek en hij maakt foto’s van VAYANA. De golven in de zijn kort en stijl maar VAYANA danst er lichtvoetig overheen. Het symmetrische ontwerp waarbij de achterkant identiek is aan de voorkant laat hier de voordelen van een gelijkmatige vormverdeling zien. VAYANA tilt haar boeg zeer soepel over de golf in plaats van dat de boeg door de golf heen geduwd wordt doordat het zwaartepunt achterin zou liggen. Het water wordt nauwelijks verstoord, er spat geen water over de boot heen en de golven rollen er onderdoor. Het keren in de stijle golven kost ook weinig moeite, dwars op de golven varen gaat zonder gespetter en met ruime wind is het helemaal een feest om op de golftoppen te varen. De golflengte is bij deze wind en het ondiepe water ook kort dus VAYANA vaart met haar 26 voet op twee golftoppen tegelijk en het lijkt of ze het water nauwelijks raakt. Ook de motor blijft nu veel droger dan voorheen doordat ik die nu hoger kan optrekken. Mooi zo. Volgende keer proberen of ik ook zonder zeilen op de motor zou kunnen varen bij zulke golven. Op het midden van de voorste beam verschijnt ineens een kleine hagedis. Ik maak me zorgen of die ervan afgespoeld zal worden maar ze blijft rustig zitten. Als het water heel dichtbij komt tilt ze haar kop en poten hoog op en kijkt vooruit naar de aanrollende golven. Ook de hagedis is breed en laag gebouwd met een spits voor- en achterlijf. Ook als ik gijp en met hoge snelheid terugvaar blijft ze daar zitten. In de havenmond wil ik nogiets stijlere golven opzoeken en ik ben een beetje bang dat de hagedis er dan afgespoeld zal worden. Dan opeens is ze verdwenen. Ik vaar nog vijf keer heen en weer tussen de ingang van de jachthaven en de havenmond waar de open zee begint tot het bijna begint te schemeren. Dan vaar ik hoog aan de wind zo ver mogelijk de jachthaven in totdat ik alleen nog maar tegen de wind in verder kan op de motor. Die start vlot en ik kan dankzij de elastieken aan de helmstokken ook in het smalle kanaal de boot rechtuit laten varen terwijl ik de zeilen laat zakken. Alles gaat nu veel sneller en gemakkelijker. Ik vaar het zijkanaal in en met een ruime bocht de box in terwijl ik de motor op het laatst even in zijn achteruit zet en zelf op de steiger stap met een springlijn. Ik begrijp nu, geloof ik, waar die naam vandaan komt. Dan leg ik VAYANA weer vast door de andere lijnen met de pikhaak van de steiger op te vissen. Als ik klaar ben komt Debra vragen of ik nog trek heb in Potje. Ze hebben een grote pot met wildvlees gemaakt en veel mensen uitgenodigd. Nou dat komt nu wel helemaal goed uit. Even bij de auto iets warms aantrekken en dan praten en eten we en een biertje bij de buitenbar. “Life can be good.” Als ik om 3 uur s’nachts wakker wordt van windvlagen op het tentdoek van de caravan schrijf ik dit verhaal. Het is nu 10 over vier. Ik ga nog even onder zeil.